ĐƯA NGƯỜI,TA VỀ TRONG ĐÊM MƯA

Đưa người,ta về trong đêm mưa
Câu chuyện xưa nói mấy cho vừa
Phố phường đông đúc, người chen chúc
Ai hiểu lòng ai khi đón đưa.
 
Đưa người,ta về những bâng khuâng
Một trời kỷ niệm dậy trong lòng
Trường xưa bạn cũ đời lưu lạc
Hạnh ngộ tao phùng ai chả mong.

Đưa người,con đường đâu có xa
Lấp lánh ánh đèn giăng kết hoa
Ngựa xe như nước mà cứ tưởng
Phố chỉ mình ta,ta với ta.

Đưa người,ta về sau giấc mơ
Mỉm cười thực tại vẫn nên thơ
Người về hôm ấy chắc vui nhỉ?
Tội nghiệp người ta đã ngóng chờ.     

TẶNG CHÁU MINH CHÂU(con gái Lê Ngọc Lập)

  Chú nghe con giỏi nhất lớp văn
Cô Đàm Nguyên Đức tặng bằng khen
Con hãy ráng đọc thêm nhiều sách
Thả hồn theo cung bậc... gió trăng.

Con hãy viết nhật ký mỗi ngày
Làm thơ nhí nhảnh được càng hay
Văn chương chẳng dễ ai bầu bạn
Tuổi trẻ hồn nhiên tung cánh bay.
            (chú Phạm đăng Quỳnh)

TRÔNG NGƯỜI RỒI NGẪM ĐẾN TA

      Chỉ còn hơn một tháng nữa là mỗi người chúng ta thêm một tuổi.Ngày xưa cứ đến độ này hàng năm là nghe lòng háo hức,mong cho mau đến tết để được nghỉ học,được mặc quần áo mới.Bây giờ nghe tết đến là lo,nỗi lo của những người đã ở bên kia triền dốc của cuộc đời:

    “Những nếp nhăn đã hằn trên đuôi mắt

 Tóc bồng bềnh bắt gặp điểm sương

Dẫu hiểu ra ý nghĩa của vô thường

                           Sao vẫn thấy cuộc đời trôi nhanh quá”(Hoàng Phúc)

      Vâng,vô thường,không có cái gì trên đời này là trường tồn vĩnh viễn.Vạn vật luôn đổi thay(thành,trụ,hoại,không)thì con người làm sao tránh được cái quy luật sinh,lão,bệnh,tử của tạo hoá?Nhận thức được điều này chúng ta sẽ không cảm thấy bất ngờ nếu như cái toa thuốc năm nay xuất hiện trong nhà nhiều hơn những năm trước.

       Điều đáng nói ở đây là chúng ta đang sống trong giai đoạn có quá nhiều biến cố về chính trị,thiên nhiên và kinh tế.Những biến cố đó ít nhiều cũng ảnh hưởng đến cuộc sống của mỗi gia đình nhỏ chúng ta.

       Mười năm trước,cả thế giới bàng hoàng nghe tin ông trùm khủng bố Osama Bin Laden đánh một đòn trí mạng vào nước Mỹ.3000 người đã chết.Toà tháp đôi của trung tâm thương mại thế giới ở New York tan tành trong phút chốc.Biểu tượng cho sức mạnh tài chính và văn hoá của nước Mỹ sụp đổ trước sư sửng sốt của người Mỹ.Lịch sử nước Mỹ bước sang một trang mới.Niềm tự hào của người Mỹ bị giễu cợt.Nước Mỹ gia tăng chi tiêu quốc phòng.Quân đội Mỹ tấn công vào Iraq và Afghanistan.Thêm hang ngàn lính Mỹ bỏ mạng trên hai chiến trường này.Nền kinh tế Mỹ sa sút,rơi vào suy thoái.Nước Mỹ trở thành con nợ lớn nhất toàn cầu.Siêu cường số một về quân sự bị tấn công tại lãnh thổ của mình.Siêu cường số một về kinh tế phải loay hoay với việc bị hạ bậc tín nhiệm và vỡ nợ kỹ thuật.

       Một con hổ mới của Á châu vừa tỉnh giấc sau giấc ngủ mê man,trường kỳ đã nhe nanh vuốt gầm gừ đe doạ hết thảy lân bang láng giềng,trong đó có Việt nam.Con hổ ấy đã giành được vị trí số hai siêu cường kinh tế và đang vươn vai đứng dậy với khá nhiều tham vọng.

       Một làn sóng những cuộc biểu tình đòi dân chủ quy mô lớn đã nổ ra trên một số quốc gia Trung đông làm sụp đổ hàng loạt các chính phủ độc tài như Tuynidi,Ai cập,Libi,…Mùa xuân Ả rập đang là niềm cảm hứng của người dân các xứ sở độc tài còn sót lại trên thế giới.

       Cựu siêu cường kinh tế số hai thế giới vừa trải qua đại thảm hoạ thiên nhiên kinh hoàng:một trận động đất với cường độ 9 độ Richter(lớn nhất trong vòng 140 năm qua ở Nhật bản) với sóng thần cao 10m quét qua các làng mạc và thị trấn ven biển, làm cho 16000 người chết,gây ra cuộc khủng hoảng hạt nhân ở nhà máy điện Fukushima Daiichi số 1,khiến hàng trăm ngàn người phải sơ tán,thiệt hại vật chất ước tính khoảng 300 tỉ đô la.

       Nước láng giềng Thái lan vừa kinh qua một cơn đại hồng thuỷ lịch sử 50 năm,kéo dài hơn ba tháng trời,làm ngập 61/77 tỉnh thành,làm chết hơn 600 người,ảnh hưởng đến sản xuất và sinh hoạt của 8,2 triệu người,thiệt hại ước tính trên 36 tỉ đô la.Thảm hoạ lũ lụt này còn là thử thách và đe doạ sinh mệnh chính trị của người đẹp,tân thủ tướng Thái lan,bà Yingluck Shinawatra.

       Khi tôi ngồi gõ những dòng chữ này thì bên trời Âu,cuộc khủng hoảng nợ công đang đến hồi đỉnh điểm.Hết Ireland đến Hy lạp,rồi Italia,Tây ban nha,…đang bị áp đặt các biện pháp kinh tế khắc khổ.Cả châu Âu đang trên bờ vực phá sản.

       “Trông người rồi ngẫm đến ta”.Hiện chúng ta cũng đang sống trong điều kiện kinh tế vô cùng khó khăn.Lạm phát đang hạ thấp mức sống của từng gia đình.Lạm phát đang ảnh hưởng đến từng bữa ăn của người lớn,từng ly sữa của em bé.Chúng ta không hề quan tâm đến những lời hứa lạm phát sẽ là một hay hai con số,nhưng chúng ta không thể không cảm thấy âu lo trước những dự tính tăng giá của các mặt hàng thiết yếu như điện,xăng dầu,sữa,…

        Chỉ trong năm nay cả nước có hơn 50000 doanh nghiệp phá sản,không biết trong đó có doanh nghiệp nào của anh em chúng ta không?Nhìn về viễn cảnh gần nhất là năm 2012 vẫn chưa thấy có gì sáng sủa.Còn lạm phát là còn thắt chặt tiền tệ,và như vậy thì lãi suất ngân hàng vẫn cứ “trên trời”,sản xuất kinh doanh làm sao phát triển?

                                                                      (Phạm Đăng Quỳnh)

      

                                                                                                                                                                                                                                 

Kính tặng hương hồn thầy Nguyễn Xuân Thanh

Thầy kính yêu!
Khi em ngồi viết những dòng chữ này, ngoài kia các cháu học sinh bé nhỏ đang đi tặng hoa cho thầy cô giáo.Đường phố cũng đầy hoa như những ngày lễ hội lớn.Ngày nhà giáo Việt nam đã về. Ôi thắm thoát mà đã ba mươi năm xa thầy!Lũ trẻ tinh nghịch ngày xưa của thầy đâu biết rằng:đó là lần thầy trò ta chia tay vĩnh viễn?

Em còn nhớ như in một buổi chiều tháng năm ba mươi năm trước,trong khi lũ trẻ bịn rịn trước giờ xa bạn,xa trường thì khuôn mặt thầy lại rạng rỡ,tươi vui hơn mọi ngày.Thầy vui chắc vì thấy những “quả ngọt” trong cuộc đời”trồng người”của mình.Thầy vui chắc vì thấy chúng em phần nào chững chạc,lớn khôn.Thầy vui như niềm vui của người lái đò đưa khách sang sông.Nụ cười tiễn biệt như một niềm khích lệ lớn lao cho những ai đi qua dòng sông tri thức,như một chút an ủi nhỏ nhoi cho người đưa đò thầm lặng.

Nhưng thầy ơi! Đâu biết rằng,niềm vui đó là điềm báo thiêng liêng, là tiếng nói của định mệnh trớ trêu!Không lâu sau đó thầy đã ra đi sau một cơn bạo bệnh.

Biết nói gì hơn?Nghĩa thầy trò “ấm áp như tình cha,bao la như tình mẹ”.

Ngày xưa,trong giờ học thầy khá nghiêm khắc nhưng trong sinh hoạt ngoại khoá thầy lại là người rất cảm thông,chia sẻ.Cái thời “nhặt tí phân rơi,dọn từng ngọn lá”đã vùi dập thầy trò ta tơi bời dưới vũng lầy nghèo khổ.Làm sao em quên kỷ niệm về những đêm trực trường cùng thầy nướng khoai lang ăn đỡ đói?Làm sao em quên những ngày tháng cùng thầy đi lao động bắt buộc vất vả cơm đùm cơm nắm bụng không đủ no?Làm sao em quên những ngày nhà giáo năm xưa không có cả hoa để tặng thầy mà thầy vẫn vui?Làm sao em quên những ngày mùa đông lạnh giá, thầy khuyên nên mặc áo len cho đỡ rét chúng em chỉ biết cười,rồi thầy cũng chẳng trách,chắc thầy cũng thuộc câu hát:’quê tôi nghèo lắm ai ơi,mùa đông thiếu áo mùa hè thiếu ăn”?

Thầy đã ra đi,mái trường xưa giờ đẹp đẽ khang trang hơn,con đường xưa giờ to rộng phẳng phiu hơn,nhưng trong ký ức học trò của thầy,cảnh cũ người xưa vẫn còn đó.Người ra đi dẫu có an lòng thì kẻ ở lại trong nỗi tiếc thương vẫn như thấy có bìm leo,giậu đổ.

Thầy đã ra đi,như hạt bụi lẻ loi,còn”hạt bụi nào rơi trên bục giảng”,còn”hạt bụi nào vương trên tóc thầy”?

Thầy đã ra đi,theo gió theo mây,xin được làm cánh chim tung cánh cao bay .Chim hót véo von ấm lòng người  về nơi chín suối.

Thầy đã ra đi,xin được đốt nén nhang lòng dâng lên hồn thiêng của Người,thay cho lời tri ân của hết thảy học trò ba mươi năm về trước.

Thầy đã ra đi,cánh hoa mừng ngày nhà giáo năm nay xin được dâng về miền đất lạnh.

Thầy đã ra đi,về với trời đất ,nơi cát bụi nhạt nhoà,hư ảo;nơi dấn thân số kiếp con người.Xin cầu nguyện cho linh hồn thầy được thanh thản ở cõi thiên đàng, ở miền cực lạc.
                                                          (Phạm Đăng Quỳnh)

BA MƯƠI NĂM

Ba mươi năm giã biệt mái trường

Xa hình bóng cũ, nhớ người thương

Xa thầy,nhớ bạn bè lưu lạc

Trời nam đằng đẵng kiếp tha hương.

Ba mươi năm dĩ vãng hẹn hò

Những tình thư cũ nhuốm màu tro

Anh đem nhung nhớ vào kỷ niệm

Chan chứa tình yêu tuổi học trò.

Anh níu thời gian để nhớ em

Khỏi hoài bao giấc mộng đêm đêm

Anh đem thi tứ hoà men đắng

Cho cuộc đời say lại say thêm.

Hoa phượng rơi đẫm lệ chiều hè

Em về thổn thức nắng vàng hoe

Cổng trường đóng lại là ly biệt

Đau đớn lòng anh những tái tê.

Ba mươi năm rong ruổi đường đời

Nắng hồng rực rỡ lẫn mưa rơi

Cuồng phong bão táp và giông gió

Vẫn nhớ về em mãi- em ơi!...

                  (Phạm Đăng Quỳnh)

HOÀI NIỆM MÙA THU

Ai đâu trở lại mùa thu trước
Nhặt lấy cho tôi những lá vàng.

Hình ảnh những chiếc lá thu “xào xạc” trên con đường làng quê ta ngày xưa đã đi vào ký ức. Gió bụi thời gian đã cuốn chúng theo đến tận miền biên viễn. Mấy hôm nay, cứ mỗi sớm ra đường, nhìn cái màu vàng đỏ lòe lẹt từ các cửa hiệu bán bánh trung thu, tôi bồi hồi nhớ lại những mùa thu cũ. Mùa thu của tết trông trăng, mùa thu có chị Hằng, mùa thu có ánh “trăng vàng thổn thức”.

Mùa thu là sự giao ban của đất trời. Một chút nắng nhẹ nhàng thay thế cái tiết trời oi ả. Một thoáng đượm buồn nhìn chiếc lá rơi ta cảm nhận sự giao thoa giữa con người và thiên nhiên chung cái quy luật của tạo hóa: sinh, lão, bệnh, tử. Nhưng, mùa thu không phải là mùa của sự sa ngã, hủy diệt; bước chuyển mình mát mẻ của thiên nhiên biết đâu là cơ hội làm xao động lòng người với những nghĩ suy tích cực về lẽ sống, về cuộc đời, để có một sự khởi đầu mới vươn đến khung trời: chân, thiện, mỹ.

Tết trung thu em rước đèn đi chơi
Em rước đèn đi khắp phố phường

Ôi! Đâu còn nữa!Đã lâu lắm rồi,từng mùa thu đi qua đời tôi một cách dửng dưng và trách móc.Tuổi thơ của chúng tôi trong thời buổi chiến tranh vội vàng qua mau để giú ép những măng non năm nào trở thành người lớn một cách bất đắc dĩ.Tôi vẫn còn nhớ như in những cái tết trung thu mà lũ trẻ chúng tôi đếm từng ngày để được nhà trường(tiểu học cộng đồng Tư Duy)phát bánh kẹo.Những chiếc bánh nhỏ nhắn(không lớn và đắt tiền như bánh trung thu bây giờ)nhưng mang theo nhiều thông điệp:sự quan tâm của người lớn đến với chúng tôi rất nhiều.Cứ mỗi rằm tháng tám,chúng tôi mang những chiếc lồng đèn tự làm của mình đến trường cho cô giáo chấm,rồi được ăn bánh trung thu cũng như vui hát mãi đến tối mới về thì chiếc lồng đèn cũng rách te tua theo mùa trung thu ra đi,để lại trong lòng trẻ chúng tôi những cảm xúc buồn vui khó tả.

Tết trung thu ở quê mình hồi đó sặc mùi bom đạn nhưng cũng thắm đượm niềm vui ,cái niềm vui tuy gắng gượng nhưng vô tư, thực tình của người làng quê sau mùa gặt lúa hè.Dưới ánh trăng thanh,có nhịp chày giã cốm,có tiếng nô đùa của con trẻ và còn lại là những lời hàn huyên,tâm sự của các mẹ,các chị khi chồng vắng nhà.Ánh trăng về với làng quê thôn dã( không có điện) như một sự ban phát của thiên nhiên,như một lời ru hiền hòa của tạo hóa.

Hơn ba mươi mùa trung thu,gần nửa quãng đời người phải nặng gánh lo toan ,có lúc chưa được cho mình phải ra sức cưu mang….Trong tôi giờ như đã chai sạn.Hơn mười tuổi đầu,vừa đi học tôi phải vừa là lao động chính.Nghèo đói và gian khổ không đồng hành với sự xa xỉ như vui tết trung thu.Những mùa thu tiếp nối những mùa thu,rồi lòng người cũng man mác như thu.

Ngày xưa vua Đường Minh Hoàng nhân tết trung thu mà thiên du nguyệt điện,say khúc Nghê Thường.Bởi vì vua nên được như vua.Còn ta đâu phải là vua…

Ánh trăng thanh của mùa trung thu vằng vặc,huyền ảo,như cái nỗi lòng của tiếng thu,của tiếng buồn mênh mông ,xa vắng.Nhà thơ Hàn Mặc Tử đã viết:

Hôm nay có một nửa trăng thôi
Một nửa trăng ai cắn vỡ rồi

Chỉ còn một nửa trăng thôi vì lòng người đã vội quên trăng,vì loài người đã vội bỏ trăng.Trăng sẽ hờn,sẽ tủi,nhưng xin trăng đừng ngoảnh mặt,trăng hãy cứu loài người:

Đêm thu buồn lắm chị Hằng ơi
Trần thế em nay chán nữa rồi
Cung Quế đã ai ngồi đó chửa?
Cành đa xin chị nhấc lên chơi(Tản Đà)

Phạm đăng Quỳnh(viết nhân mùa trung thu 2010)

NHỚ NGOẠI

Đêm nay Sài sòn se lạnh

Nghe đâu ngoài kia gió bắc về

Lòng con lại bồi hồi nhớ Ngoại

Mười năm rồi,Ngoại đã ra đi.

Thoáng hiện trong con đôi giỏ tre Ngoại gánh

Tấm lưng còng nhất quyết theo con

Bàu Đĩa rồi Bàu Ta,lòng Ngoại cũng héo hon

Vợ chồng con không nuôi nỗi Ngoại...

Chúng con ra đời thời buổi khó khăn

Rau muống xanh ngời tràn ngập bữa ăn

Thị trấn ngày xưa có căn nhà lụp xụp

Bốn con người vô sản sống thành quen.

Rồi chúng con đi,Ngoại phải đành ở lại

Phương trời xa nào biết ra sao?

Ngoại kêu than thấu tận trời cao

Nhưng lần đó là lần con đi biệt.

Con vẫn biết,Ngoại ơi con vẫn biết

Ngoại thương con chỉ muốn ở với con

Nhưng Ngoại ơi! nghìn dặm nước non

Con không thể,Ngoại ơi,con không thể!

Ngoại đã thương con như trời như bể

Vầng trăng xưa bàng bạc,đìu hiu

Trời miền Trung khắc nghiệt bao nhiêu

Là bấy nhiêu nỗi khổ đời góa bụa...

Nhưng Ngoại ơi,xin hãy yên lòng

Chúng con giờ đã qua cơn bĩ cực

Vầng Thái dương hôm nay sáng rực

Như nguyện cầu của Ngoại năm xưa.

Ông trời khi nắng khi mưa

Chỉ mình Ngoại là người mơ ước

Cho chúng con thoát cảnh cơ hàn

Và chúng con ghi tạc đá vàng

Và chúng con vẫn hằng mơ ước

Và chúng con vẫn mong xin được

Rước hương hồn của Ngoại về thờ

Cho hương hồn Ngoại đỡ...bơ vơ.

            (Phạm đăng Quỳnh-viết nhân ngày tảo mộ Ngoại,mùa đông 2007)